2022ko otsailaren 8an, Auzitegi Gorenak Asier Niebla urnietarraren kasuari buruzko behin betiko epaia eman zuen. Asier 2018ko urrian hil zen, bi hilabetez koman egon ondoren, emakume baten bikotekide ohiak bortizki eraso egin baitzion Donostiako taberna baten kanpoaldean.

Prozesua amaitzeko, auzitegi gorenak hamaika urte eta sei hilabeteko zigorra ezarri dio akusatuari, dolozko hilketa egotzita. Ebazpenak ez du jasotzen familiak eta udalak genero-larrigarria eskatzeko egindako eskaera.

Hasiera batean, Donostiako lehen auzialdiko auzitegian eta herri-auzitegi batekin, genero-astungarria kontuan hartu zen, eta, beraz, kasu honetan ere aplikatzea espero zen. Tamalez, Euskal Autonomia Erkidegoko justizia-auzitegi nagusiaren eta Auzitegi Gorenaren epaietan, nahiz eta fiskaltzak bietan eskaeraren alde egin, ebazpenak ez ditu onartu.

Udalak espero zuen azkenean berriro aztertuko zutela, baina ez da hala izan. Asier Niebla genero-indarkeriaren biktima bikariotzat jo zuen Udalak, gertakarien izaera kontuan hartuta, eta adierazpen instituzional bat onartu zuen 2020ko azaroan, erakunde guztiei eskatzeko biktima-kontzeptua zabaltzeko autonomia eta nazio mailan indarrean dauden legeetan.

Genero-indarkeriaren egungo legeak erasotzailearekin aldez aurretik harreman afektiboa duten edo izan duten emakumeak edo ondorengoak bakarrik hartzen ditu indarkeria matxistaren biktimatzat, eta Asier Nieblarekin gertatzen den bezala, gainerako biktima bikario guztiak bazterrean uzten ditu.

Kontuan izan behar da indarkeria matxista emakumeen aurka erabiltzen den egiturazko indarkeria dela, eta hainbat modutan adierazten dela. Baina ez bakarrik emakumearengana zuzentzen dela zuzenean, zeren ez da bikoteen arazoa bakarrik, gizarte osoari eta biktimaren inguru osoari eragiten bait die: familia, lagunak, bikote berriak, etab. Horregatik, Udalak uste du errealitate hori legean ere islatu behar dela, ezkutuan dauden indarkeria-mota berriei erantzuteko. Indarkeria mota hori emakumeen aurkako egiturazko indarkeriaren parte ere bada, eta indarkeria-testuinguruaren biktima bikarioak ere indarkeria matxistaren biktimatzat hartu beharko lirateke.

Ildo horretan, eta Auzitegi Gorenak azkenean epaian genero-astungarria kontuan hartu ez badu ere, Urnietako Udalak positiboki baloratu du herri-epaimahaiaren lehen ebazpena, bai eta Euskal Autonomia Erkidegoko Auzitegi Nagusiko Fiskaltzaren eta Auzitegi Gorenaren eskaera ere, genero-astungarria baiesten zuena.

Udalak espero du kasu honek gizartea kontzientziatzeko balio izatea, eta ekimenak isla izatea legeak zabaltzean, eta, horrela, biktima zuzen zein bikarioek indarkeria mota horren aurrean jasotako galera eta mina neurri batean konpontzen saiatzea.